piątek, 27 lipca 2012

Chorizo - kiełbasa rodem z Hiszpanii


Chorizo to tradycyjna kiełbasa hiszpańska robiona z wieprzowiny. Ma intensywny zapach, często robiona z chilli lub z pieprzem, czosnkiem, ziołami. Czerwona papryka nadaje kolor. Hiszpańskie chorizo mogą być pikantne (picante) lub słodkie (dulce).

Chorizo ​​mogą być spożywane bezpośrednio, krojone na kanapki, pieczone, smażone lub pieczone obok innych składników, a także towarzyszą fasoli w potrawach takich jak fabada lub Cocido madrileño.

Chorizo występuje również w Portugalii oraz Ameryce Południowej - różnią się składniki, sposoby przyprawiania i sposób podawania kiełbasy.


chorizos w potrawie fabada
Fabada, najbardziej znany garnek z fasolą oraz mięsem na świecie pochodzi z Asturii - regionu Hiszpanii.


Cocido madrileño
Cocido Madrileño - lub po prostu cocido - to jedno z dań narodowych Hiszpanii. Cocido opiera się na ogromnym kotle pełnym rozmaitych składników, który gotuje się przez cały dzień. W dawnych czasach gospodarstw domowych robiono je każdego dnia, a gotowane na mięsie było kiedyś wizytówką kuchni mieszczańskiej. 

środa, 25 lipca 2012

Flamenco!


Obraz Andaluzji jest pełen kolorów, romansu, pasji. Samotna postać Matadora w arenie walki byków, peleryna i miecz w dłoni pod płonącym popołudniowym słońcem, ale równie sztuka cygańska flamenco. Tak naprawdę jest to synteza kultur: cygańskiej, żydowskiej, andaluzyjskiej oraz arabskiej. Flamenco to sztuka ludowa, ma około 200 lat. 

Piosenki, taniec i gra na gitarze łączą się w namiętne rytmy, które są często improwizowane i spontaniczne. Flamenco nie ma odniesienia do historii,  do polityki, do miłości. Często jednak tragiczne słowa i ton flamenco odzwierciedlają cierpienia cygańskich ludzi, od których przecież pochodzi.

Flamenco występuje w trzech formach: Cante - piosenka, Baile - taniec i Guitarra - gra na gitarze. Źródło Flamenco jednak leży w tradycji śpiewu. Rola Śpiewających jest bardzo ważna (z grą gitary jako akompaniamentu do pieśni). Dzisiaj gitara solo we flamenco stało się osobną techniką i często miesza się z jazzem, bluesem i popem.

Istnieją dwa główne style flamenco: jondo - jest poważny i ma głęboki sens, to płacz osób represjonowanych, oraz chico - szczęśliwy, styl lekki i często dowcipny. Idealnym flamenco nazywa się "Duende" (demon lub elf), który jest stanem emocjonalnego zaangażowania, komunikacji grupowej na głębokim poziomie i porozumieniem między muzykami, tancerzami i słuchaczami.


poniedziałek, 23 lipca 2012

Oliwa z oliwek - eliksir zdrowia i długowieczności


Hiszpania produkuje ​​44% światowej oliwy z oliwek, dwa razy więcej niż Włochy i cztery razy niż Grecja. Ponad jedna czwarta oliwy w Hiszpanii (10% całkowitej produkcji światowej) pochodzi z Jaen.

Oliwa z oliwek jest integralną częścią kuchni hiszpańskiej i to już od czasów Fenicjan i Greków, którzy wprowadzili drzewko oliwne na Półwyspie Iberyjskim w czasach starożytnych. Rzymianie w dalszym ciągu uprawiali oliwki i ulepszali technologie produkcji oliwy. Oliwę z oliwek z Półwyspu uznano za bardzo wysokiej jakości i był na nią popyt w Rzymie, a także innych częściach imperium. Maurowie następnie udoskonalili uprawę oliwek i produkcję oliwy.

Najbardziej wartościowa jest oliwa Extra Vergine - z pierwszego tłoczenia, którą uzyskuje się w procesie tłoczenia na zimno (w temperaturze pokojowej). Żeby mogła być sklasyfikowana jako Extra Vergine, jej kwasowość nie może przekraczać 0,8% (im mniej, tym lepiej).


Oliwa z oliwek jest bardzo zdrowa. Bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, a także witaminy A, D, E oraz K. Kwas oleinowy chroni przed astmą. Oliwa obniża cholesterol, chroni przed miażdżycą, kamicą żółciową oraz zapobiega powstawaniu wolnych rodników, opóźnia procesy starzenia. Niefiltrowana oliwa z pierwszego tłoczenia jest naturalnie mętna. Jest najzdrowsza, ponieważ nie traci żadnych składników odżywczych, które byłyby utracone w procesie filtracji. 

piątek, 20 lipca 2012

Kadyks


Kadyks (Cádiz) to miasto w południowo-zachodniej Hiszpanii, w regionie Andaluzja. Miasto jest podzielone na dwie części: stara część miasta, urocza, pełna charakteru zbieranina lekko gnijących pałaców, parków i plaży oraz nowa część, która łączy stare miasto ze stałym lądem, ma nowoczesne wieżowce, apartamentowce i hotele.

Jeśli Kadyks wygląda dziwnie znajomo, to może przez to, że występuje w filmie o Jamesie Bondzie - jako Hawana.
Przez 200 lat miasto było regularnie atakowane przez kolejnych angielskich piratów.
Karnawał w Kadyksie jest drugim najbardziej znanym na świecie po karnawale w Rio de Janeiro.




Zobacz katedrę, piaszczysto-żółty kościół, który jest znacznie większy z bliska, niż mogłoby się początkowo wydawać.
Wejdź się na Torre Tavira, najwyższą z dawnych strażnic, z aparatem panoramicznym pokazującym 360 º obraz miasta.
Idź na plażę. Zostań aż do zachodu słońca, który powinno się oglądać na plaży Caleta.
Zjedz smażoną rybę, w szczególności na Freiduria Las Flores na Plaza de Topete.

Ludzie z Kadyksu twierdzą, że wymyślili smażone ryby. Wielka Brytania miała połączenia z Kadyksem w XVIII wieku i uważa się, że Brytyjczycy importowali ideę fish 'n' chips stamtąd.






wtorek, 17 lipca 2012

Villas, czyli slumsy Ameryki Łacińskiej



W wielkich aglomeracjach żyją obok siebie ludzie bardzo bogaci oraz bardzo biedni. Pierwsi w luksusie, drudzy w ubóstwie - w dzielnicach nędzy.

Wielu z nas znana jest nazwa fawele, czyli slumsy w Brazylii, jednak fawele nie stanowią jedynego takiego problemu w Ameryce Łacińskiej i nie dotyczy on tylko Rio de Janeiro o którym mówi się najczęściej. Istnieją też Villas Miserias (albo po prostu villas) w Argentynie, Barrios w Wenezueli, Asentamientos w Gwatemali, Campamentos lub poblaciones callampa w Chile, Zona marginal w Meksyku, Cantegril w Urugwaju, Pueblos jóvenes (młode miasta) lub barriadas w Peru, Barrios de invasión w Kolumbii, Invasiones w Portoryko.



Są to miejsca, w których tysiące ludzi żyją bez dostępu do kanalizacji i elektryczności, działają wewnętrzne prawa i zasady, a z powodu wysokiej przestępczości ludzie nie mieszkający na tym obszarze boją się tam zaglądać nawet w środku słonecznego dnia. Ogromnym problemem jest także brak edukacji.

Około jedna trzecia światowych mieszkańców miast żyje w slumsach, a Organizacja Narodów Zjednoczonych szacuje, że liczba osób żyjących w takich warunkach podwoi się do roku 2030 w wyniku szybkiej urbanizacji w krajach rozwijających się. Ameryka Łacińska jest już najbardziej zurbanizowanym regionem w krajach rozwijających się, ale nawet w miejscach, gdzie wiejska migracja do miast zaczęła spadać - jak Argentyna - slumsy w obrębie miast nadal rosną w szybkim tempie. Wzrost gospodarczy wpływa tylko na zwiększenie dobrobytu ludzi bogatych. Według różnych szacunków agencji miejskich, od 300.000 do 500.000 osób w Buenos Aires, które ma 3 mln mieszkańców, mieszka w villas miserias.

Zostaliśmy właścicielami kawałka ziemi w slumsach


sobota, 14 lipca 2012

Hiszpański w Ameryce Łacińskiej i w Hiszpanii


Powszechnie wiadomo, że język hiszpański w Hiszpanii różni się od tego w Ameryce Łacińskiej. Łatwo jest myśleć o Ameryce Łacińskiej hiszpańskim jako jednej całości, ale należy pamiętać, że istnieją różnice w hiszpańskimi z różnych krajów półkuli zachodniej. Ale znowu, różnice nie są tak ekstremalne, żeby uniemożliwić komunikację.

Jeśli twoja wymowa jest dość dobra, a akcent kastylijski, meksykański lub boliwijski, zostaniesz zrozumiane. Latynosi oglądają filmy z Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej, Hiszpanie oglądają telenowele. Niekoniecznie slang, ale standardowy hiszpański jest rozumiany na całym świecie hiszpańskojęzycznym. Jednak istnieje kilka różnic.

Gramatyka: Największe różnice to leísmo w Hiszpanii i użycie zaimka vos na niektórych obszarach Ameryki Łacińskiej zamiast tu. Inną ważną różnicą jest to, że w Hiszpanii vosotros jest często używany jako liczba mnoga od tu, podczas gdy w Ameryce Łacińskiej zwykle używane jest ustedes. Istnieją też liczne małe różnice, wiele z udziałem potocznego użycia. Leísmo występuje w Hiszpanii. Jest to zastosowanie zaimka le zamiast lo w trzeciej osobie liczby pojedynczej i w odniesieniu do osobników męskich.

Słownictwo: Różni się oczywiście w slangu, oprócz tego prawdopodobnie największe różnice są w użyciu przyrostków. Istnieje również spora liczba różnic utrudniających komunikację, np. komputer to ordenador w Hiszpanii, ale w computadora w Ameryce Łacińskiej. Oczywiście, każdy obszar ma też właściwe tylko sobie słowa.

Wymowa: Różni się sposób wymawiania niektórych liter, a także rytm zdania.

Telenowele latynoamerykanskie


U wielu osób hasła 'Ameryka Południowa' czy 'Ameryka Łacińska' automatycznie wywołuje skojarzenie z telenowelami latynoamerykańskimi. Jest to na pewno element w jakimś stopniu charakteryzujący ten kontynent. Proste słownictwo w telenowelach też może być sposobem na naukę języka. Chyba wszyscy pamiętamy czasy mody na 'Zbuntowanego Anioła' ('Muñeca Brava') i Natalię Oreiro. :)

Ten gatunek jest wciąż popularny od jego początków w radiu w latach 30. XX wieku. Pierwszą taką serią radiową było 'La serpiente roja' Felixa B. Caigneta o słynnym chińskim detektywie. Dopiero później, po narodzinach telewizji w Ameryce Łacińskiej zaczęły powstawać telenowele telewizyjne. Pierwsza była 'Sua Vida Me Pertence' w Brazylii (po portugalsku) w 1951 roku, a w języku hiszpańskim pierwszą jaka powstała była kubańska 'Senderos de amor' - premiera telewizyjna odbyła się 1 października 1952 roku.

Choć dziś co roku powstaje ich coraz więcej i są emitowane także w Polsce, w naszym kraju chyba żadna nie przebije popularnością 'Zbuntowanego Anioła'. :)

piątek, 13 lipca 2012

Nowy film Almodóvara!

Tego lata Pedro Almodóvar, słynny hiszpański reżyser, rozpoczyna realizację swojego nowego filmu Los amantes pasajeros, w którym wystąpi między innymi Penelope Cruz. Polski tytuł filmu to Przelotni kochankowie.



Słowa reżysera na temat nowego projektu:

"Przelotni kochankowie" to historia grupy osób uwięzionych w jednym miejscu i odseparowanych od otoczenia. Pisanie scenariusza z początku było kaprysem, dowcipem. Skończyło się tak, że powstała komedia wielowątkowa, umoralniająca i nierealna. A może nierealistyczna. Chciałem pozostawić rzeczywistość na boku, choć czasem ona się wciska, nawet jeśli nie zdajesz sobie z tego sprawy. Nie myślałem świadomie o innych filmach podczas zdjęć. Bardziej odczuwa się tu teatr, nawet telewizję i moją klaustrofobię niż kino. (...)
W każdym razie, słowo jest tu ważnym bohaterem. (...)
(źródło: filmweb.pl)

Całą wypowiedź Almodóvara możemy znaleźć na facebooku: https://www.facebook.com/notes/el-deseo/empezamos/335056876579576

Premiera filmu zapowiadana jest na lato 2013.

czwartek, 12 lipca 2012

Języki w Hiszpanii



Nie każdy wie, że w Hiszpanii są cztery języki oficjalne. W całym kraju używany jest język kastylijski (Castellano) - popularny na całym świecie jako hiszpański, a regionalnie także kataloński (Catalán), baskijski (Euskera) oraz galicyjski (Gallego). Oprócz tego istnieje wiele dialektów, które nie mają statusu urzędowego.

Oczywiście we wszystkich regionach Hiszpanii można dogadać się po kastylijsku, a często nawet po angielsku, więc niewielu obcokrajowców decyduje się na naukę lokalnych języków i dialektów.

Ta różnorodność językowa związana jest również z różnorodnością kulturową regionów Hiszpanii, dlatego tym bardziej kraj ten jest godny polecenia turystom i podróżnikom!

wtorek, 10 lipca 2012

Zwroty do prac, esejów po hiszpańsku

Pisząc moje pierwsze prace po hiszpańsku napotkałam problem ze znalezieniem użytecznych zwrotów. Nie ma ich zbyt wiele zebranych w internecie, tym bardziej po polsku. Publikuję zwroty, które kiedyś zgromadziłam i sama ich używam. Mam nadzieję, że przydadzą się nie tylko mi. :)

es un tema que me tiene muy interesado(a)/preocupado(a) - To jest temat, który mnie bardzo interesuje
Para ilustrar el tema - Żeby zilustrować temat
Vamos a profundizar - Zgłębimy
Primero, tenemos que preguntarnos - Po pierwsze, musimy spytać
Haré hincapié en - Podkreślę
Vale considerar que - Uważa się, że
Hay numerosas/os + noun - Jest wiele
Cualquiera es capaz de ver que - Każdy może zobaczyć, że
Por añadidura (troche nienaturalne) -W dodatku
A mí me parece + adj. - Uważam
No solo…sino también - Nie tylko... ale też
Además de lo dicho - W dodatku do powyższego
No se puede negar que - Nie można zaprzeczyć, że
No cabe duda de que - Nie ma wątpliwości, że
Eso me lleva a pensar que -  W związku z tym uważam że
Tenemos que apuntar que - Musimy wskazać, że
No...ni...ni - Ani... ni... ni
Pongamos por caso - Powiedzmy
Hay que subrayar - Należy podkreślić
Ahora bien, hay que insistir en - Jednak należy podkreślić
Por lo tanto - Dlatego
Por eso - Dlatego
Por supuesto - Oczywiście
Por una parte...por otra parte - Z jednej strony... z drugiej strony
Sin embargo - Jakkolwiek
No obstante - Jakkolwiek
A pesar de - Chociaż
Tanto...como - Oba... i
A primera vista -  Na pierwszy rzut oka
A causa de + noun - Z powodu + noun
Mientras que - Podczas gdy
Estoy en contra de /a favor de/ de acuerdo con - Jestem przeciw / za / zgodny z
Tras + inf. - Po + inf.
Al + inf. - Do + inf.
Así que /puesto que - Więc / ponieważ
Volver a + inf. - Wracając do + inf.
En vez de - Zamiast
Además de + inf. - W dodatku do + inf.
Depender de - zależy od
Consistir en - składa się z
Primero/segundo etc. - Po pierwsze / po drugie etc.
Lo que importa es que - Ważne jest to, że
desde mi punta de vista - z mojego punktu widzenia
a pesar de - Pomimo
que yo sepa - o ile mi wiadomo
al contrario - przeciwnie
en cambio - z drugiej strony
por lo tanto - zatem, dlatego
por eso - zatem
por otro lado - z drugiej strony
además, es más - co więcej
por lo general - zazwyczaj, generalnie
finalmente, al final - kończąc, na koniec
por último - jako ostatnie
Para concluir - podsumowując
En conclusión, en resumen, resumiendo - podsumowując


¡Hasta luego!

Shakira - No


Dobrym sposobem na naukę języka jest oczywiście słuchanie muzyki. Bardzo lubię piosenki Shakiry. W jej wymowie można usłyszeć południowoamerykański akcent (piosenkarka pochodzi z Kolumbii).
Wersja piosenki  No z tłumaczeniem na angielski (poniżej też podaję tłumaczenie na język polski), spodobał mi się tu sposób pokazania tekstu od strony gramatycznej, polecam!


Teledysk:


Tekst

No, no intentes disculparte, 
No juegues a insistir 
Las excusas ya existían antes de ti 
No, no me mires como antes, 
No hables en plural 
La retórica es tu arma más letal 

Voy a pedirte que no vuelvas más 
Siento que me dueles todavía aquí 
Adentro 
Y que a tu edad sepas bien lo que es 
Romperle el corazón a alguien así 

No se puede vivir con tanto veneno 
La esperanza que me ha dado amor 
no me la dio más nadie 
te juro, no miento 
No se puede vivir con tanto veneno 
No se puede dedicar al alma 
A acumular intentos 
Pesa más la rabia que el cemento 

Espero que no esperes que te espere 
después de mis 26 
la paciencia se me ha ido hasta los pies 
y voy deshojando margaritas 
y mirando sin mirar 
para ver si así te irritas y te vas 

Voy a pedirte que no vuelvas más 
Siento que me dueles todavía aquí 
Adentro 
Y que a tu edad sepas bien lo que es 
Romperle el corazón a alguien así 

No se puede vivir con tanto veneno 
La esperanza que me dio tu amor 
no me la dio más nadie 
te juro, no miento 
No se puede morir con tanto veneno 
No se puede dedicar al alma 
A acumular un intentos 
Pesa más la rabia que el cemento 

No se puede vivir con tanto veneno... 
No se puede vivir con tanto veneno... 
No... no... 
No


Tłumaczenie

Nie, nie próbuj przepraszać,
Nie graj w naleganie
Wymówki istniały przed tobą
Nie, nie patrz jak wcześniej,
Nie mów w liczbie mnogiej
Retoryka jest najbardziej śmiertelną bronią

Będę prosić żebyś nie wracał
Czuję, że ciągle boli mnie tutaj
W środku
I że w twoim wieku należy wiedzieć dobrze, co to jest
Złamać komuś serce

Nie można żyć z taką trucizną
Nadzieję daje mi miłość
nikt inny nie dał mi
Przysięgam, nie kłamię
Nie można żyć z taką trucizną
Nie można poświęcać duszy
Do gromadzenia win
Wściekłość waży więcej niż cement

Mam nadzieję, że nie spodziewasz się że na ciebie poczekam
po moich 26 urodzinach
cierpliwość odeszła ode mnie do stóp
a ja zrywam płatki stokrotki
i patrząc, nie oglądając
aby sprawdzić, czy się zdenerwujesz i odejdziesz

Będę prosić żebyś nie wracał
Czuję, że ciągle boli mnie tutaj
W środku
I że w twoim wieku należy wiedzieć dobrze, co to jest
Złamać komuś serce

Nie można żyć z taką trucizną
Nadzieję daje mi miłość
nikt inny nie dał mi
Przysięgam, nie kłamię
Nie można żyć z taką trucizną
Nie można poświęcać duszy
Do gromadzenia win
Wściekłość waży więcej niż cement

Nie można żyć z taką trucizną...
Nie można żyć z taką trucizną...
Nie... nie...
Nie...


¡Hasta luego!

poniedziałek, 9 lipca 2012

Los Sanfermines

Co roku codziennie od 6 do 14 lipca setki ubranych na biało śmiałków biorą udział w gonitwie z bykami (encierro) z okazji festiwalu św. Fermina (sanfermines). W czasie trzeciej już w tym roku gonitwy zostało poszkodowanych siedem osób. Trzech mężczyzn byk zranił rogami.

Gonitwy z bykami są na pewno interesującym elementem hiszpańskiej kultury, a nawet uważane są za sport narodowy Hiszpanii, jednak budzą wiele kontrowersji. Od 1924 roku w trakcie gonitw śmierć poniosło 15 osób. Nie jest to do końca bezpieczne, dlatego wszyscy uczestnicy muszą spełnić szereg warunków - przede wszystkim trzeba mieć ukończone 18 lat oraz nie można być pod wpływem środków odurzających.

Pomimo ryzyka, gonitwa wciąż cieszy się dużą popularnością, a do Pampeluny, gdzie się odbywa, przyjeżdża co roku wielu turystów, chcących zobaczyć słynne encierro.

Volver (Pedro Almodóvar)

¡Hola!

Jednym z moich ulubionych hiszpańskich filmów jest Volver (2006) znanego i cenionego reżysera Pedro Almodóvara. 

Mnóstwo wdzięku, głównie dzięki wspaniałym aktorkom - Penelope Cruz oraz Carmen Maura, a i reszta obsady prezentuje się świetnie.

Raimunda (Penélope Cruz) mieszka w Madrycie. Ma bezrobotnego męża (Antonio de la Torre) i dorastającą córkę (Yohana Cobo). Jej samotna siostra Sole (Lola Duenas) prowadzi zakład fryzjerski. Ich jedyna krewna, ciotka Paula (Chus Lampreave), mieszka na wsi w regionie La Mancha, z którego pochodzi cała rodzina. Pewnego dnia, po powrocie z pracy, Raimunda odkrywa, że córka zabiła jej męża, gdy ten - będąc pod wpływem alkoholu - usiłował ją wykorzystać. Jakby tego było mało, z La Manchy przychodzi tragiczna wiadomość: Paula nie żyje. Sole jedzie sama na jej pogrzeb. W drodze powrotnej ze zdziwieniem stwierdza, iż do jej samochodu dostał się... duch Ireny (Carmen Maura), jej zmarłej matki (rodzice Raimundy i Sole przed laty zginęli w pożarze).
(fragment opisu ze strony http://www.filmweb.pl/Volver)



Zdecydowanie polecam!
¡Hasta luego!

hiszpański? Dlaczego nie!

Hiszpański jest dziś jednym z najczęściej używanych języków na świecie - używa go prawie 500 milionów ludzi na świecie, przede wszystkim w Ameryce Południowej oraz oczywiście w Hiszpanii. Jeśli jesteśmy zainteresowani podróżami i fascynuje nas poznawanie świata warto zacząć się go uczyć!
Co więcej, warto poświęcić trochę uwagi rynkowi muzycznemu oraz kinematografii hiszpańskojęzycznej.
¿Español? ¡Si!

Naukę warto rozpocząć od podstaw - najczęściej używanych zwrotów, czasów. Jak powszechnie wiadomo - początki są najtrudniejsze. Później wiele możemy nauczyć się słuchając piosenek i je tłumacząc.

Na początek kilka prostych zwrotów:

  • Hola. - Witaj - zarówno formalne, jak i nie formalne
  • Hola, aló, jaló, bueno, al, diga. - W ten sposób witamy się przez telefon. Przywitanie różni się w zależności od regionu. Jednak Hola zrozumie każdy. :)
  • Adiós. - Żegnaj. Nieformalną alternatywą może być chau.
  • Hasta luego. - Do zobaczenia (do później).
  • ¿Cómo estás? - Jak się masz?
  • Muy bien, gracias. - Bardzo dobrze, dziękuję.
  • Buenos días. - Dzień dobry.
  • Buenas tardes. - Dobry wieczór.
  • Buenas noches. - Dobranoc.
Mam nadzieję, że ten blog zachęci Was do rozpoczęcia lub kontynuacji nauki tego pięknego języka oraz poznawania kultury krajów hiszpańskojęzycznych. :)

¡Hasta luego!