Al-Andalus i ślady panowania Maurów na Półwyspie Iberyjskim

Przez 800 lat Arabowie (Maurowie) żyli w Hiszpanii - od ósmego do piętnastego wieku. Ich genialna cywilizacja rozkwitała, gdy reszta Europy tkwiła w Średniowieczu. Maurowie (dzisiaj mieszkańcy Mauretanii) wywarli ogromny wpływ na kulturę i architekturę dzisiejszej Hiszpanii i Portugalii.
Al-Andalus, co oznacza "stać się zielone na koniec lata" odnosi się do terytorium zajmowanego przez muzułmańskie imperium w południowej Hiszpanii, miast Almeria, Malaga, Kadyks, Huelva, Sewilla, Cordoba, Jaen i Granada. Te miejsca do dziś noszą ślady panowania Maurów.

zamek Maurów, Gibraltar

Arabowie najechali Hiszpanię w 711 roku prowadzeni przez Tariq ibn Ziyad. Siedem tysięcy Arabów na Gibraltarze (Jabal Tariz w języku arabskim, co oznacza Góra Tarika) szybko pokonało chrześcijańskiego króla Wizygotów, Roderyka. Po zaledwie siedmiu latach, Arabowie (lub Maurowie, jak ich nazywano w Hiszpanii), kontrolowali niemal całą Hiszpanię i Portugalię. Napotkali niewielki opór.

Handlowe i polityczne powiązania z Bagdadem oznaczały, że postęp w Bagdadzie wkrótce przyszedł do Kordoby, której dobrobyt i splendor zaczął rosnąć. Założono szkołę muzyczną, zaczęto sprowadzać jedwab ze wschodu. Kordoba stała się dużym i zamożnym miastem z 500.000 mieszkańców (w tym czasie w Paryżu mieszkało 40.000 osób). Ulice w Kordobie były oświetlone lampami naftowymi z mosiądzu, wybudowano 700 meczetów i 900 łaźni publicznych. Wielu bogatych ludzi miało bieżącą wodę w swoich domach, choć były to czasy Średniowiecza.

La Mezquita, Wielki Meczet z VIII w., lecz wielokrotnie przebudowywany, to jeden z najsłynniejszych meczetów, między innymi ze względu na charakterystyczny las kolumn. Obecnie służy jako katedra rzymskokatolicka.

Alkazar, Kordoba

Medina Azahara

Dziś Medina Azahara to ruiny X-wiecznego arabskiego kompleksu pałacowego położone 7 kilometrów od Kordoby. Kompleks został założony przez kalifa Kordoby Abd ar-Rahmana III. W latach 936-76 wznoszono potężne miasto-pałac. Jego budowa pochłonęła olbrzymie sumy. Sprowadzono ponad 4300 kolumn. Świetność kompleksu trwała krótko, na początku XI w. oddziały Berberów zamieniły pałac w rumowisko, służące później za kamieniołom.

Pierwsze 300 lat panowania Maurów w Hiszpanii zakończyła wojna domowa. Nadal budowali luksusowe pałace i sponsorowali sztukę, muzykę i literaturę tak jak w Kordobie. Wiele miast w Al-Andalus stało się centrami nauki, ale najwybitniejszym przykładem była Sewilla, duże miasto nad rzeką Gwadalkiwir.

La Giralda wybudowana została jako minaret meczetu, ale obecnie pełni rolę dzwonnicy chrześcijańskiej katedry.

Alkazar w Sewilli uznawany jest za najwybitniejsze dzieło architektury mauretańskiej w Hiszpanii. Alkazar to warowny a zarazem reprezentacyjny pałac mauretański.

Alkazar, Sewilla

Końcowy okres kontroli mauretańskiej w Hiszpanii trwał od 1232 roku do roku 1492. Był to czas pełen walk. Islamskie armie z północnej Afryki zostały zaproszona przez władców Taifa do pomocy w powstrzymaniu inwazji chrześcijańskiej na mauretańskim terytorium. Almorawidzi i Almohadzi, którzy przyszli na pomoc Maurom powstrzymali Chrześcijan tylko na jakiś czas. Żadna ze stron nie odniosła zdecydowanego zwycięstwa. Jednocząc razem wojska Chrześcijanie skutecznie przejęli Kordobę i Sewillę. Tylko królestwo Grenady pozostało pod wpływami Maurów jeszcze przez ponad wiek.

"Quien no veía Granada, nada veía"

"Kto nie widział Grenady, niczego nie widział"

(przysłowie hiszpańskie)

Największym arcydziełem architektury arabskiej w Grenadzie z pewnością jest Alhambra, czyli czerwona forteca, zespół pałacowy zbudowany w XIII wieku. Możemy znaleźć tam niezwykłe bogactwo dekoracji wnętrz.

Alahambra, Grenada

płytki azulejos, Alahambra

zdobiony dach, Alahambra

Po długim oblężeniu, mauretański król Granady przekazał piękny pałac Alhambra Ferdynandowi i Izabeli. Jednym ze świadków kapitulacji był Krzysztof Kolumb, który przyszedł prosić królową Izabelę o finansowe wsparcie dla swych podróży do Nowego Świata. Rok 1492 dla jednych był końcem, dla innych początkiem.